Soma maden faciasında yüzlerce işçi yaşamını karbonmonoksit nedeniyle kaybetti. Peki madende başka hangi tehlikeli gazlar var?

Özellikle kömür ocaklarındaki kazalarda çıkan yangına bağlı olarak birkaç farklı zehirli gaz ölümlere neden oluyor. Peki madencileri bekleyen tehlikeler neler?

Bu sorunun yanıtını İstanbul Florance Nightingale Hastanesi Sağlıklı Yaşam Merkezi Direktörü Dr. Özgür Şamilgil verdi:

Karbondioksit
Normal soluma ile atılan karbondioksit, ortam iyi havalanmıyorsa ortamdaki nitrojen gazıyla da birikerek yüksek yoğunluğa ulaşır ve solunum yolu ile kana geçer, kanın asiditesini bozarak, boğulmaya ve zehirleyici etki ile ölüme neden olur.

Oksijen (eksikliği)
Bir diğer kapalı alandaki yanma sırasında oksijenin azalmasıdır. Özellikle beyin ve kalbin beslenememesi sonucu Uyuklama, sarhoşluk, dikkat dağınıklığı, nefes açlığı, baş ağrısı, baş dönmesi ve baygınlığa neden olur.

Hidrojen sülfür
Yanıcı ve patlayıcı bir gazdır. Çürük yumurta kokusu hissi verir. Kazalarda yüksek oranda solunduğunda beyinde hasara, gözde ciltte yanıklara, akciğer yetersizliği ve buna bağlı ölüme neden olabilir.

Karbonmonoksit
Kömür ve odun gibi yapısında karbon bulunan yakıtların yanması veya tam olarak yanmaması sonucunda oluşan dumanda bulunur tatsız, renksiz, kokusuz olduğu için fark edilemez. Kırmızı kan hücrelerinin içerisinde bulunan ve dokulara oksijen taşıyan hemoglobine oksijenden ortalama 230-270 kat daha hızlı bağlanır ve bu nedenle tüm organlar oksijensiz kaldığı için ölmeye başlar. Huzursuzluk, yorgunluk hissi, şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı – kusma, karın ağrısı, göğüs ağrısı ve çarpıntı, tansiyon ve kalp atışlarında yavaşlama, uyuşukluk ve uyuklama, zihin karışıklığı, dikkat bozukluğu, dışkı ve idrar tutamama, bayılma ve nöbet geçirme, koma, solunumun durması ve ölüm ile sonuçlanır. Bu süre ortamın havalandırmasının yeterli olup olmaması ve yangının devam edip etmemesine bağlı olarak 5 ila 30 dk içinde gerçekleşebilir.

Bu durumla karşılaşan kazazedenin ilk yapacağı derhal gaz maskesi takmaktır, aksi taktirde zihin bulanıklığı ve idrar bozukluğu gelişeceğinden kendini kurtaracak bir girişimde bile bulunamayacaktır. Kurtarılan kişi, önce açık temiz havaya çıkarılmalı hemen suni solunum ve oksijen uygulanmalıdır. Ayrıca hastane şartlarında solunum cihazına bağlanması veya yüksek basınç odasına alınarak tedavi edilmesi gerekebilir. Geç kalındığında kalıcı beyin hasarları, felç ve kas hasarları oluşabilir.

Methane
Oldukça patlayıcı bir gazdır ve maden ocaklarında en sık patlama nedenidir. Ayrıca solunum yetersizliğine neden olur.