Çocuklarda sık gördüğüm göz hastalıklardan biridir. Gözleri çapaklı «ve şiş, gözünü açamayan, yatıp uyumak isteyen çocuklardır. “Uf mu olcfun?” deyince, acıklı acıklı başlarını sallarlar.

Konjonktiva nedir?
Gözün beyaz kısmını (akını) örten ince damarlı zarın tıp dilindeki adı “konjonktiva”dır.

Konjonktivit nedir?
Gözün beyaz kısmının tüm iltihaplarının genel adı “konjonktivif’tir.

Konjonktivitlerin belirtileri nelerdir?
Hemen hepsinde olan belirtiler şunlardır:
* Genellikle pembe, nadiren hafif kırmızı göz sarı veya beyaz çapakianma (bazen sabahları, yapışıklık nedeniyle göz kapaklarını açamama)
* Sulanma
* Kapaklar ve beyaz kısımda şişlik
* Kaşıntı
* Batma hissi
* Hafif ağrı

Konjonktivitlerin kaç tipi vardır?
1. Mikrobik (Bakteriyel)
2. Virüslere bağlı (Viral)
3. Alerjik maddelere bağlı (Alerjik)
4. Toksik maddelere bağlı (Toksik)

Mikrobik (Bakteriyel) konjonktivitler nasıl olur?
Sarı çapaklanma vardır, hafif ağrı ve pembe göz olur (Resim 2-19). Kapaklarda şişlik ve sızı olur. Sabahları, çapakların yapışması nedeniyle gözü açmak zordur. Diğer göze ve başka kişilere bulaşıcıdır. Aslında kendi kendine de iyileşebilen bu hastalığı, kişide ek göz sorunları meydana getirmemesi ve başkalarına bulaşma­ması için tedavi etmek gerekir.

Kontakt lens kullanılıyorsa, kullanımına mutlaka ara verilmelidir. Lens mikrobu barındırır ve hastalığı ağırlaştırır.

Mikrobik (Bakteriyel) konjonktivitlerin tedavisi nasıl yapılır?
Antibiyotik damla ve merhem ile ılık pansuman yararlıdır. Pansuman, sabahları özellikle gerekebilir.
Bunun için:
Mikropları öldürmek için suyu kaynatmak, sonra gözü yakmayacak kadar ılıtmak,
Temiz bir pamukla 2-3 kez gözlere pansuman yapmak gerekir. Tabii bu işlemleri, elleri yıkadıktan sonra yapmak lazımdır.

Virüslere bağlı (Vıral) konjonktivitler nasıl olur?
Hafif tipi:
Beyaz çapak, kızarıklık ve batma hissi daha fazladır. Diğer göze ve başka kişile­re bulaşıcıdır. Aslında kendi kendine de iyileşebilen bu hastalığı, kişide ek göz sorunları meydana getirmemesi ve başkalarına bulaşmaması için tedavi etmek ge­rekir.

Kontakt lens kullanılıyorsa, kullanımına mutlaka ara verilmelidir. Lens mikrobu barındırır ve hastalığı ağırlaştırır.

Antibiyotik damla hastalığı tedavi etmek için değil, üzerine mikrobik konjonktivi-tin eklenmesini önlemek için verilir. Ilık pansuman yararlıdır. Pansuman, sabahla­rı özellikle gerekebilir.

Bunun için:
Mikropları öldürmek için suyu kaynatmak, sonra gözü yakmayacak kadar ılıtmak,
Temiz bir pamukla 2-3 kez gözlere pansuman yapmak gerekir. Tabii bu işlemleri, elleri yıkadıktan sonra yapmak lazımdır.

Ağır ve salgın yapan tipi:
Kapaklarda aşırı şişlik, gözlerde kızarıklık, beyaz çapak ve aşırı sulanma ile ağ­rı ve görme bulanıklığı, nadiren de ateş yapabilir. Bulaşıcılığı çok yüksektir ve gö­zün şeffaf kısmında görmeyi etkileyebilecek iz bırakabileceği için mutlaka göz hekimi kontrolünde tedavi edilmelidir.

Yüzme havuzundan, okullardan ve kalabalık işyerlerinde çalışanlardan birbirleri­ne bulaşarak salgın halini alabilir.
Tedavide hekimin önereceği damlaların yanı sıra istirahat de önemlidir. İstirahat hem hastalığın geçmesini hızlandıracağı hem de hastalığın yayılmasını önleyeceği için önemlidir. Bu hastalıkta kendinizi ağır bir grip geçiriyor gibi düşünebilirsiniz. Halsiz olmasanız bile, ateşe bağlı halsizlik durumunda davranacağınız şekilde davranmalı, dinlenmeli ve bol sıvı almalısınız.

Konjonktivitlerde Bulaşmayı Önleme Yolları
* Kumaş havlu ve mendilleri ortak kullanmamak
* Yastık ve yataktan geçebileceğini göz önünde bulundurmak
* Elleri göze götürmemek
* Sık sık elleri yıkamak, yıkamadan damla koymamak ve damla koyduktan sonra yeniden elleri yıkamak
* Kapı kollarını, ortak kullanılan cihazla­rın düğmelerini (televizyon gibi) alkolle temizlemek
* Makyaj malzemelerini ortak kullanmamak
* Ortamı havalandırmak

Alerjik konjonktivit nasıl olur?
Özellikle bahar aylarında, ağaçlardan uçuşan po­lenler, boya kokuları, sigara dumanı, kontakt lens, endüstriyel dumanlar gözde alerjiye yol açabilir. Göz pembe renkte, bol şeffaf akıntılı olur. Batma ve en önemlisi kaşıntı çok ağır­lıklıdır.

Çocuklarda bünyesel olarak, her bahar ayında ay­nı durum oluyorsa bunu “Bahar Nezlesi” olarak ele almak, göze alerji damlalarının yanı sıra, ağızdan alerji önleyici ilaçlar da kullanmak gerekebilir.

Alerji önleyici ilaçların yanı sıra bazen kortizonlu damla ve merhemler de kul­lanmak gerekebilir. Kortizonlu damlalar uzun süreli kullanımda göz tansiyonu hastalığına neden olabileceği için sadece ve tamamen göz hekiminin tavsiyesiy­le ve kontrolünde kullanılmalıdır. Kontakt lens kullanılıyorsa, kullanımına ara verilmelidir.

Alerjik Konjonktiviti Tetikleyen Etkenler
* Bahar
* Boyalı madde içeren şeker, sakız ve içecekler
* Koruyucu madde içeren konserve, sosis, salam, ketçap,
* Yumurta, çikolata, çilek, kabuklu deniz ürünleri içeren gıdalar
* Sık alkol alımı
* Gözyaşı azlığı

Toksik konjonktivit nedir?
Toksik madde solunan kapalı yerlerde bulunan kişilerde, normal gözyaşı ve gözü koruyan hücreler bu maddeleri temizlemeye yetmezse, gözde kızarıklık, sulanma ve rahatsızlık hissi olur. Aslında göz yaşartıcı bomba, hardal gazları da aynı etki­yi yaratır.

Toksik konjonktivit nasıl tedavi edilir?
Ne kadar zor bir soru. Böyle yerlerde bulunması gereken kişiler, zaten zorun­lu olarak yaşamlarını kazanmak için oralarda bulunurlar. Ya da savaş nedeniyle. Yapılacak şey öncelikle mümkün olduğunca kaçınmak (maske, koruyucu gözlük kullanmak), kaçınılamıyorsa temiz suyla bolca yıkamaktır. Eğer gözde yara oluş­tuysa mikrop öldürücü damla ile kapama yapmaya da gerek olabilir.