Emzirmenin çok da kolay olmadığını, bazı annelerin sütünün yetersiz geldiğini bilmeliyiz. Acıyan meme uçlarının, bebek emzirilmiyorken de aktığını ve dolayısıyla üst başın mandıra gibi koktuğunu duydunuz. Bazı bebeklerin meme uçlarını emmekten ziyade, ıskarmoz gibi ısırdıklarını, bazılarınınsa hiç yanaşmadığını da mı öğrendiniz?
Bu tip problemlerin pek çok yeni anne için var olduğunu inkâr etmiyorum ama çözülemeyeceğini veya engellenemeyeceğini düşünüp tasalanmak yersiz. Acıyan, hatta yara olmuş göğüs uçlarınız, emzirmenin kaçınılmaz felaketi değil. Zira emzirme ile ilgili problemlerin çoğu bebeğinizin yanlış emme stilinden kaynaklanıyor. Bunu bebeğinize öğretmek de sizin elinizde. Eğer sadece meme ucunuzu bebeğinizin ağzına verirseniz, damakları ve dili, zaten hassas olan o bölgeyi tahriş eder. Yapacağınız şey bebeğinizin ağzını biraz daha açıp, göğsünüzün bir kısmını daha emmesini sağlamaktır. Şu an zaten göğüs ucunuz tahriş olmuşsa, bundan sonra tahriş olan bölgenin daha çabuk iyileşmesi için yapmanız gereken şeyi artık biliyorsunuz.
Emzirme çok zor olmadığı gibi, kendiliğinden gelişen çok kolay bir işlem de değildir. İlk günler, hem sizin hem de bebeğinizin öğrenmesi gereken çok şey var. Eninde sonunda her ikiniz için de olağanlaşacak olan emzirme işleminde, ilk derslere ne kadar önem verirseniz, sizin için o kadar iyi olur. Bebeğinizin en doğru stili bulmasına yardımcı olup, acısız mama saatlerinin keyfini çıkarabilirsiniz.
İlk dersi kısa bir şekilde özetleyecek olursak: Rahat edeceğiniz bir (tercihen tek kişilik) koltukta yerinizi alıp, bebeğinizin başını tutacağınız kolunuzun altına ve bebeğinizi göğsünüzün hizasına kaldırabileceğiniz bir yastığı kucağınıza yerleştirin. Bu şekilde kol kaslarınızı çok zorlama-mış olursunuz. Bacaklarınızı daha yukarda tutacak olan bir nesneyi de ayaklarınızın altına yerleştirebilirsiniz.
Kolunuzla bebeğinizi beşik gibi kavrayıp, boynunun dirsek hizasına denk gelmesine dikkat ederek, elinizle poposunu alttan destekleyin. Yüzü size dönük olmalı ve başını sağa sola oynatmayacağı bir pozisyon bulunmalı. Kullanacağınız yastık bebeğinizin başını yerleştirebileceği kadar yumuşak olursa, sizin yararınıza olur. Aksi takdirde kollarınıza yüklenen ağırlık, bir süre sonra gücünüzü tüketir.
Ellerini sürekli olarak yüzüne götürdüğü için emzirilmesi zor bir bebeğiniz mi var? Çözüm kolay, aşağıda kalan kolunu onun vücudu ile kendi sünger karnınızın (bakın işe yaradığı da oluyormuş) arasına sıkıştırın, diğer kolunu da, bebeğinizin kalçasını tuttuğunuz elinizle hafifçe sabitlemeye çalışın. Boşta kalan elinizle göğsünüzü destekleyerek bebeğinizin emmesine yardımcı olabilirsiniz.
Şimdi en önemli kısma geldik: Bebeğinizi en doğru şekilde emzirme.Yukarıda sıraladıklarımı yerine getirdikten sonra, elinizle göğsünüzü biraz sıkarak, bebeğinizi cezp edecek ve minik ağzını açtıracak olan sütü çıkarıp, dudaklarının kenarına hafifçe sürtün. Esner gibi ağzını açtığında, göğsünüzün yaklaşık 2,5 cm’lik bir kısmını ağzına almasını sağlayın bu sayede göğüs uçlarınız yara olmayacaktır. Ayrıca, anne sütü göğsün kahverengi kısmının altında depolandığından, bebeğinizin orayı emerek sütü çıkarması gerekmektedir.
Emzirirken, bebeğinizin dudakları tıpkı minik bir balığın dudakları gibi dışa doğru ve yuvarlak olmalı. Burnunun ucu göğsünüze değmeli. Nefes almasını güçleştirecek kadar çok yaklaşırsa, elinizle kalçasını biraz daha kendinize doğru çekerseniz, başı kendiliğinden hafifçe geri kayacak ve daha rahat nefes alabilecektir. Emmeye başladığında, kulaklarına varana kadar tüm yüz kaslarının oynadığını fark edeceksiniz.
Tüm bunlar kulağa çok mu karmaşık geliyor? Talimatların her birini doğru yapabileceğinizden emin değil misiniz? Hiç merak etmeyin, bebek emzirmek sandığınızdan daha kolaydır. Ve zaten ilk denemenizde doğru yapamazsanız, bunu acıyan göğüs ucunuz sayesinde hemen fark edeceksiniz. Yapacağınız şey, göğüs ucunuza yapışan dudakları, parmağınızı (alt ya da üst dudak ile göğüs ucuna bastırmak suretiyle) kullanarak ayınp, tekrar denemeniz. Doğru olan şekli bulmanız birkaç deneme gerektirebilir ama bu çok normal. Bu hem siz, hem de bebeğiniz için öğrenilmesi gereken yeni bir şey. Bu denemeleri başarılı bir beslenme için harcanan yatırım olarak görmelisiniz. Olabildiğince sakin ve huzurlu kalmayı deneyin. Hafif bir müzik size yardımcı olabilir. Eğer denemeleriniz sırasında yorulan bebeğiniz ise, biraz ara verip onu rahatlatmaya çalışın. Yok, siz iseniz, birkaç derin nefes alıp, anne olan taraf olduğunuzu hatırlayın. Sabırlı olun, zira şefkatiniz ve disiplininizle bebeğinize bu hayatta öğreteceğiniz ilk şeydir bu. Yeni annelerin emzirmeyi tercih etmemelerinin ya da ısrarcı davranmamalarının altında yatan sebep anne sütünün yarattığı farkın tam anlamıyla bilincinde olmamalarından kaynaklanmaktadır. Onlarca yıllık deneyimlere dayanarak anne sütünün fark yarattığını çok açık ve net bir şekilde ifade edebilirim. Anne sütü ile beslenen çocuklarda daha az kulak rahatsızlığı görülmesi, daha sağlıklı ağız ve çene oluşumu, kalp, böbrek ve bağırsaklarda gözlemlenen olumlu etkiler ve zekâ gelişimi tezimi doğrular niteliktedir. Bir pediyatrist olarak önerim; annelerin emzirmeyi bir seçenek değil, bir görev olarak algılamalarıdır.
Emzirme ile alakalı olan yukarıda vermiş olduğum tüm bilgiler, hayatınızda bebeğinizle açtığınız yeni sayfada daha az imla hatası yapmanız için hep aklınızda bulunması gereken küçük notlardan ibarettir. Daha onu kucağınıza almadan yapmanız gerekenleri en azından teorik olarak biliyor olmanız, size güven verecek, daha keyifli bir emzirme dönemi geçirmenizi sağlayacak. Eğer benim değindiğim noktaların dışında bir problemle karşılaşırsanız, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmalısınız. Ayrıca hiçbir problem olmasa bile bebeğinizi doğumdan dört beş gün sonra, her şeyin yolunda gidip gitmediğini öğrenmek için doktora götürmeyi ihmal etmemelisiniz.
Bebeğinizi emzirirken etraftan bir sürü nasihat alacaksınız. Bazıları çok işinize yararken, bir kısmı gereksiz bilgiler kutunuzu dolduracak. Eğer mümkünse La Leche Anneler Derneği’nin konferanslarından birine katılmanızı tavsiye ediyorum. Emzirme Kitabı ‘nı (kaynakçada detaylı bilgiyi bulabilirsiniz) da okuyabilirsiniz. Sorunlarınızı ve sorularınızı La Leche’nin web sitesinden (www.lalecheleague.org) yetkili kişilerle paylaşıp, çözme yoluna da gidebilirsiniz. Unutmayın emzirme problemlerinizin çoğu üstesinden gelinebilecek problemlerdir.