Burunun yapı ve fonksiyonu nedir ?
Burun kemik ve kıkırdaktan meydana gelmiş, iki kavitesi (boşluğu) olan ve bir bölüm (septum) ile ayrılan bir organdır. Burun nefes almak için doğal bir hava yoludur. Nefesle içeri çekilen havayı süzerek, nemlendirerek ve ısıtarak bir havalandırma cihazı görevini yapmaktadır. Ayrıca koku alma organı olarak da çalışır. Burun deliklerindeki kıllar tozun boğaza girmesine engel olurlar. Bundan da başka, burun zarının çevresinde yer alan sümük, toz ve bakterileri dışarı atmak görevini de yerine getirmekte ve böylelikle enfeksiyonlara karşı burnu korumaktadır.
BURUN KIRILMASI
Burun kırılması çok kere meydana gelen bir olay mıdır ?
Evet. Bu en yaygın yaralanmalardan biridir. Çünkü burun, vücuttaki yerine göre en açık kalan organlardan biridir. Üstelik burun kemikleri ince ve naziktirler.
Burun kanaması her zaman bir kırık mı demektir ?
Hayır. Kanama burun kemikleri sağlam olduğunda bile çeşitli yaralanmalardan ileri gelebilmektedir. Bunun yanı sıra burun kanamasının nedeni bir kırık olmayabilir de.
Burun kanaması her zaman bir kırık sebebiyle mi meydana gelir ?
Hayır.
Burnun kırık olup olmadığını tespit etmek için röntgen çektirilmeli midir ?
Eğer teşhise şüphe yoksa röntgen gerekli olmayabilir. Ancak, daha sonra gerekli işlemler yapılınca kemiklerin gerektiği gibi yerine oturtulup oturtulmadığını anlamak için röntgen çektirilmelidir.
Burunda kırık olunca tedaviye ne zaman başlanmalıdır ?
Mümkün olduğu kadar çabuk. Hatta birkaç saat içinde. Çünkü ancak bu şekilde parçaların ayrılması ve kırığın yerleştirilmesi kolaylaşmaktadır. Aradan birkaç gün geçerse kırılmış olan kemiklerin tam yerine oturtulması çok da güç olacaktır.
Kırık bir burnun yerine oturtulması için ne gibi metotlar kullanılır ?
a – Bir operatörün dıştan elle yerleştirmesi.
b – Özel âletlerin burun boşluğuna sokulup, kırık parçaların dışarı çıkartılması.
Kırık bir burnu yerine yerleştirmek için anestezi gerekli midir ?
Olayların çoğunda lokal anestezi yeterlidir. Ancak, sancı dayanılmaz ölçüdeyse genel anesteziye başvurulur.
Burun kırığı için hastanın hastaneye yatırılması gerekli midir ?
Ancak ciddî ya da birçok parçaların kırılması söz konusu ya da genel anestezi gerekmişse, bütün bunlara ek olarak hastaneye yatırılmayı zorunlu kılacak başka yaralar da varsa, evet.
Kırık burnun iyileşmesi ne kadar sürer ?
Çok çabuk iyileşen kırıklar vardır. Bu da burun bölgesindeki zengin kan deposundan ileri gelmektedir. Genellikle bir burun kırığı iki ya da üç haftada iyileşir.
Kırıktan sonra burundaki şiş ne kadar kalır ?
Hafif bir şişkinlik birkaç ay sürebilir. Ama asıl şiş, iki ya da üç ay içinde iner.
Burun kırılmasından sonra antibiyotikler kullanılır mı ?
Evet. Enfeksiyon tehlikesini mümkün olduğu kadar azaltmak için.
Bir burun kırığı çoğunlukla yüzde herhangi bir sakatlık bırakır mı ?
Hayır. Ancak kırık olan bölümde bir kalınlaşma meydana gelebilir.
Burun kırığının kötü bir şekilde kaynaması, sonunda düzeltilebilir mi ?
Burnun normal şekline gelmesi için plâstik ameliyata başvurulabilinir.
Kötü şekilde kaynatılan buruna plâstik ameliyat yapabilmek için ne kadar beklemelidir ?
Kırılma olayından sonra birkaç ay geçmelidir. Bu arada inatçı şişkinlikler de olabileceği için bu sürenin doldurulması kesinlikle şarttır. Bu şişkinlikler tam anlamıyla geçmeden burundaki şekil bozukluğunu yeterli şekilde belirlemek imkânsızdır.
Kırılan burnun yerine iyi yerleştirilmesi ileride bir şekil bozukluğu olamayacağının garantisi midir ?
Ne yazık ki hayır. Kırık, mükemmel bir şekilde oturtulmuş olsa bile burun iyileşmekteyken kemikler fazla büyüyüp şekil bozukluğuna yol açabilmektedirler.